Jakie objawy powinny nas zaniepokoić?
Najczęstsze objawy zatorowości:
- duszność – zazwyczaj o nagłym początku
- kłujący ból w klatce piersiowej nasilający się przy oddychaniu
- ból uciskowy w klatce piersiowej, zlokalizowany za mostkiem
- kaszel
- zasłabnięcie
- krwioplucie
- przyspieszony oddech i przyspieszona praca serca
- obrzęk i bolesność łydki lub uda – jako objaw towarzyszącej zakrzepicy żylnej
- gorączka
Kiedy warto zgłosić się do lekarza?
Jeżeli powyższe objawy wystąpią u osoby, u której obecne są czynniki ryzyka, niewątpliwie warto jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Przykładowo, po wielogodzinnej podróży lub po kilkudniowym unieruchomieniu z powodu skręcenia stawu skokowego, objawy takie jak obrzęk (szczególnie jednej nogi) czy gwałtowna duszność należy traktować jak sygnały alarmowe, wymagające bezzwłocznej konsultacji z lekarzem.
Niecharakterystyczne objawy (np. duszność występująca również w zapaleniu płuc lub niewydolności serca, czy kłujące bóle w klatce piersiowej, które mogą sugerować chorobę kręgosłupa) sprawiają, że zatorowość płucna jest trudna do rozpoznania. Diagnoza wymaga oceny klinicznego prawdopodobieństwa ostrej zatorowości płucnej, wykonywanej na podstawie:
- oceny czynników predysponujących (w tabeli poniżej)
- zgłaszanych objawów i ich nasilenia
- danych z badania lekarskiego.
| Wywiad/objawy |
|
Czynniki predysponujące
Wiek > 65 lat
Wcześniej przebyta zakrzepica żył głębokich lub zatorowość płucna
Operacja lub złamanie kości w ostatnim miesiącu
Aktywna choroba nowotworowa
Doustna antykoncepcja/hormonalna terapia zastępcza
Wielogodzinne unieruchomienie, np. długotrwała podróż w pozycji siedzącej lub obłożna choroba
|
Objawy
Jednostronna bolesność kończyny dolnej
Krwioplucie |
Badanie kliniczne
Przyspieszona czynność serca
Bolesność na przebiegu żył głębokich kończyny dolnej i jednostronny obrzęk |
Od wyniku oceny klinicznego prawdopodobieństwa (zatorowość płucna prawdopodobna lub mało prawdopodobna) zależy wybór dalszej diagnostyki.
Przy występowaniu objawów sugerujących OZP należy wykonać odpowiednią diagnostykę, która obejmuje badanie kliniczne i badania dodatkowe, w tym m.in. oznaczenie stężenia we krwi Dimeru D, tomografię komputerową klatki piersiowej, USG żył kończyn dolnych. Te badania pozwolą na potwierdzenie lub wykluczenie choroby.
UWAGA: Wybór i zaplanowanie odpowiedniej diagnostyki oraz interpretacja wyników badań zawsze musi być wykonana przez lekarza.